Powiatowa Stacja Sanitarno – Epidemiologiczna w Mińsku Mazowieckim Informuje:
Czy wiesz, że dzieci chorują na grypę trzy razy częściej niż dorośli i są szczególnie narażone na ciężki przebieg choroby, ale także na rozwój powikłań pogrypowych m.in. zapalenia ucha, płuc, zatok. Pamiętaj! Skuteczność szczepienia przeciw grypie u dzieci to 60-90%. Szczepienie nie musi kojarzyć się dziecku z lękiem przed ukłuciem, na rynku dostępne są donosowe szczepionki przeciw grypie.
Warto także dodać, że Rada Ogólnopolskiego Programu Zwalczania Grypy proponuje nowy model ścieżki pacjenta. Ma on na celu zmniejszenie liczny działań, jakie pacjent musi zrealizować od podjęcie decyzji o szczepieniu do jego wykonania. Proponowane są m.in. następujące zmiany:
wprowadzenie powszechnego systemu skierowań na szczepienia grup ryzyka oraz uchodźców
prowadzenie szczepień w placówkach opiekuńczo-wychowawczych np. szkołach
umożliwienie wykonywania szczepień w aptekach ogólnodostępnych.
W załączeniu film edukacyjny pt.: Chroń przed grypą swoje dziecko oraz przygotowany przez ekspertów Ogólnopolskiego Programu Zwalczania Grypy Skoordynowany Plan dla Grypy i COVID.
Skoordynowany Plan dla Grypy i COVID-19_akceptacja
Szczepienie przeciwko COVID-19 dzieci i młodzieży
– czy szczepienie jest wskazane i bezpieczne? Pomocne informacje
lek. Marzena Kościelna, lek. Piotr Kudłacz
Ryzyko związane z COVID-19 u dzieci
Chociaż dzieci chorują na COVID-19 rzadziej niż dorośli, a przebieg choroby jest u nich generalnie łagodniejszy, należy pamiętać, że choroba ta u wszystkich dzieci, niezależnie od wieku, nadal może przebiegać ciężko, wiązać się z koniecznością leczenia w szpitalu, potrzebą zastosowania respiratora i powikłaniami (w tym PIMS, czyli pediatryczny wieloukładowy zespół zapalny związany z zakażeniem SARS-CoV-2). Najbardziej zagrożone ciężkim przebiegiem COVID-19 są dzieci z chorobami przewlekłymi, w tym otyłością, osłabioną odpornością oraz wcześniaki.
Co nie mniej ważne, dzieci i młodzież uczestniczą w transmisji wirusa (tzn. mogą przenosić zakażenie na inne osoby), dlatego uodpornienie dzieci przeciwko tej chorobie stanowi ważny element ograniczania szerzenia się koronawirusa. Z indywidualnej perspektywy – dzieci, tak jak dorośli, podlegają także ogólnym zasadom i ograniczeniom związanym z pandemią, co niekorzystnie wpływa na przebieg ich nauki w szkole i rozwój zainteresowań pozaszkolnych (przerywane zajęcia), kontakty społeczne, w konsekwencji na jakość życia i całościowo pojmowane zdrowie fizyczne i psychiczne.
Szczepienia nastolatków
Szczepienia przeciwko COVID-19 u młodzieży od ukończenia 12. roku życia są zalecane, skuteczne i bezpieczne, a korzyści ze szczepienia zdecydowanie przewyższają ryzyko z nim związane. Po zakończeniu szczepienia dzieci mogą korzystać z tych samych ułatwień, co dorośli (m.in. zwolnienia z kwarantanny w sytuacji kontaktu, np. z chorym kolegą w szkole lub chorym domownikiem, ułatwień dla podróżujących itd.).
W Polsce szczepienie przeciwko COVID-19 nastolatków można przeprowadzić jedną z dwóch szczepionek mRNA (firmy Pfizer/BioNTech lub Moderna). Ograniczenie wiekowe w stosowaniu szczepionek wynika z tego, że dotychczas opublikowane wyniki badań klinicznych obejmowały właśnie nastolatki w wieku >12 lat, natomiast badania obejmujące młodsze dzieci nadal trwają. Od czasu wprowadzenia szczepień dla młodzieży, na świecie zaszczepiono już kilkadziesiąt milionów nastolatków i młodych dorosłych w wieku <30 lat, a ich zdrowie i reakcja na szczepienie były ściśle monitorowane przez krajowe systemy nadzoru nad działaniami niepożądanymi.
Poniżej przedstawiamy najważniejsze informacje i wnioski:
- szczepienie przeciwko COVID-19 u nastolatków w wieku >12 lat jest skuteczne i bezpieczne
- szczepienie jest zalecane wszystkim nastolatkom >12. roku życia, w szczególności z tzw. grup ryzyka, czyli tym, dla których przebieg COVID-19 mógłby być ciężki i wiązać się z powikłaniami (czyli m.in. dzieci chorujące na przewlekłe choroby współistniejące, z zaburzeniami odporności oraz otyłością)
- szczepienie można przeprowadzić jedną ze szczepionek: firmy Pfizer/BioNTech lub Moderna – stosowane preparaty i schemat szczepienia są dokładnie takie same, jak u dorosłych (czyli 2 dawki podane w odstępie odpowiednio min. 21 lub 28 dni)
- szczepionki przeciwko COVID-19 należą do tzw. szczepionek nieżywych, które nie są w stanie wywołać zakażenia
- przeciwwskazania do szczepień i środki ostrożności są takie same, jak w przypadku innych szczepionek oraz jak w przypadku dorosłych (m. in. szczepienie jest przeciwwskazane u osób z ciężkimi alergiami na szczepionkę lub jej składniki, lub po ciężkiej reakcji niepożądanej po podaniu poprzedniej dawki szczepionki) – o kwalifikacji do szczepienia decyduje lekarz. Aktualnie nie jest wymagane zachowywanie odstępu między szczepieniem przeciwko COVID-19 oraz innymi szczepieniami
- szczepienie przeprowadza się podobnie jak inne – za pomocą zastrzyku podanego w mięsień naramienny
- zdecydowana większość niepożądanych odczynów poszczepiennych (NOP) po szczepieniu przeciwko COVID-19 u nastolatków jest łagodna. Najczęstsze są reakcje miejscowe (krótkotrwały ból, obrzęk, zaczerwienienie w miejscu wstrzyknięcia) oraz reakcje ogólne (gorączka, ból głowy, zmęczenie, dreszcze, ból mięśni, ból stawów, nudności/wymioty) i częściej zdarzają się po drugiej dawce szczepionki. Objawy te są zwykle krótkotrwałe i niezwykle rzadko wymagają porady lekarskiej. U niektórych nastolatków po szczepieniu nie występują żadne objawy i nie świadczy to o braku reakcji na szczepionkę.
- inne, poważniejsze NOP zdarzają się są niezwykle rzadko. W trakcie nadzoru nad szczepieniami po szczepieniu przeciwko COVID-19 nastolatków odnotowywano bardzo rzadkie przypadki zapalenia mięśnia sercowego lub osierdzia. Wystąpiły one głównie u młodzieży i młodych dorosłych <30. roku życia, częściej chłopców i mężczyzn. Chociaż te rzadkie zdarzenia wymagały kontaktu z lekarzem lub hospitalizacji, zdecydowana większość miała łagodny przebieg i zakończyła się pełnym wyzdrowieniem. Doniesienia te mogą niepokoić, należy jednak mieć na uwadze, że zapalenie mięśnia sercowego lub osierdzia może występować nawet 6–34-krotnie częściej po zachorowaniu na COVID-19 niż po szczepieniu. Dlatego po zestawieniu tych danych z liczbą powikłań i hospitalizacji, którym zapobiegają szczepienia ustalono, że korzyści ze szczepienia nadal zdecydowanie przewyższają ryzyko związane z ewentualnym wystąpieniem tych rzadkich NOP (zobacz poniższą rycinę). W ramach ostrożności osobom <30. roku życia po szczepieniu zaleca się obserwację – w razie niepokojących objawów, tj. ból w klatce piersiowej, duszność, uczucie szybkiego bicia serca, kołatania, omdlenie, powinny zgłosić się do lekarza.
Formalności i jak się przygotować do szczepienia
- jeśli chcesz zaszczepić swoje dziecko przeciwko COVID-19, zapisz je na szczepienie w punkcie szczepień lub w szkole (jeśli szkoła prowadzi zapisy/szczepienia)
- szczepienie przeciwko COVID-19 przebiega tak samo, jak każde inne szczepienie, w razie wątpliwości przeczytaj: jak się przygotować do szczepienia przeciwko COVID-19 po zbadaniu dziecka
- uzupełnij kwestionariusz wywiadu przesiewowego (czyli ankiety zawierającej pytania o stan zdrowia dziecka). Aktualna wersja kwestionariusza dostępna jest w punktach szczepień oraz do pobrania tutaj: Materiały informacyjne dla szpitali i pacjentów dotyczące szczepień przeciwko COVID-19 (należy wybrać wersję z najnowszą dostępną datą oraz dla odpowiedniej grupy wiekowej)
- pamiętaj o podpisaniu zgody na szczepienie w ww. formularzu (podpisuje opiekun prawny nastolatka, a w przypadku osób >16. roku życia: zarówno opiekun prawny, jak i pacjent)
- po ukończeniu szczepienia dziecko otrzyma Unijny Certyfikat COVID (można go wygenerować również samodzielnie za pośrednictwem pacjent.gov.pl) oraz może korzystać ze wszystkich ułatwień dla osób zaszczepionych, zgodnie z aktualnymi przepisami.
Jeśli się wahasz, czy zaszczepić swoje dziecko, skonsultuj się z lekarzem dziecka, aby omówić swoje wątpliwości.